Czytanie ekstensywne w nauce języków – po co i jak?

Justyna Górecka

Czytanie w języku obcym nie musi się kończyć na tekstach z podręcznika i odpowiadaniu na pytania o treść. Czytanie ekstensywne to sięganie po teksty dla przyjemności, bez szczegółowego sprawdzania ich zrozumienia. Efektem jest poszerzenie zasobu słownictwa, ogólny rozwój umiejętności językowych i wzmocnienie motywacji do nauki języka obcego.

Jak rozwijać czytanie ekstensywne?

Lektury poziomowane

Pierwszym krokiem w czytaniu w języku obcym jest dobór odpowiedniego poziomu lektury. Tutaj świetnie sprawdzą się tzw. graded readers, czyli lektury poziomowane. Są to utwory literackie napisane uproszczonym językiem, zawierające na okładce informację o poziomie, który określa liczbę słów kluczowych oraz wybrane struktury gramatyczne. Książeczki te są dostępne już od poziomu A1. Chcąc dobrać odpowiednią trudność do swoich umiejętności, warto spojrzeć na opis poszczególnych poziomów oferowanych przez wydawnictwa, np. Pearson, lub rozwiązać test poziomujący, np. na stronie wydawnictwa OUP. Jednak najprostszym sposobem będzie przekartkowanie książki, przeczytanie kilku zdań i subiektywna ocena czytelnika albo zasięgnięcie rady u nauczyciela.

Dzięki bogatej ofercie wydawnictw obcojęzycznych czytanie nie jest zarezerwowane wyłącznie dla uczniów na poziomie zaawansowanym, a przy odpowiednim wsparciu, dzieci z powodzeniem mogą zacząć czytelniczą przygodę już w szkole podstawowej.

Literatura w oryginale

Na wyższych poziomach zaawansowania warto sięgać po lektury w oryginale. Poniżej przedstawiam kilka rad dla osób podejmujących się tego wyzwania:

• na początek wybierz książkę, którą czytałeś/-aś już po polsku lub widziałeś/-aś jej ekranizację bądź czytałeś/-aś poprzednie części w swoim języku,
• nie sprawdzaj każdego nowego słowa w słowniku, odbiera to przyjemność czytania i zabiera dużo czasu,
• ćwicz umiejętność wysnuwania znaczenia z kontekstu, sprawdzaj tylko słowa kluczowe dla zrozumienia fabuły – nie musisz rozumieć każdego wyrazu, by zrozumieć tekst,
• jeśli używasz czytnika elektronicznego, korzystaj z wygodnej opcji sprawdzenia nieznanego słowa przez jego zaznaczenie.
  

Czasopisma

Na rynku dostępne są też czasopisma dedykowane uczącym się języka angielskiego. Jednym z nich jest magazyn English Matters. Artykuły opatrzone są słowniczkami z trudniejszymi słowami, ułatwiającymi zrozumienie tekstów. Tematy często oscylują wokół zakresów leksykalnych poruszanych na egzaminach maturalnych czy certyfikacyjnych, takich jak edukacja, zdrowie, zakupy, kultura, itp.

Kolejny tytuł to Buisness English, oferujący nie tylko artykuły zawierające słownictwo specjalistyczne, ale również ciekawe teksty opisujące, np. jak wygląda dzień pracy w siedzibie „Google” lub jakie są najnowsze gadżety elektroniczne.

Na półkach odnajdziemy również oryginalne, brytyjskie lub amerykańskie wydania znanych czasopism, takich jak: poważny Forbes, plotkarski People, Vogue dla miłośników mody czy Delicious dla zwolenników gotowania.

Zasoby internetowe

Światowe zasoby internetowe w większości składają się ze stron w języku angielskim, nie możemy więc narzekać na brak materiałów autentycznych. Jak najlepiej je dobrać, żeby wspierać rozwój umiejętności językowych?

Na stronie http://www.newsinlevels.com/ odnajdziemy artykuły na różne tematy na trzech poziomach trudności, które samodzielnie dobieramy do swoich umiejętności. Dodatkowo, słowa mogące sprawiać trudność są wytłuszczone, a pod tekstem są podane ich angielskie definicje.

Kolejnym przykładem jest popularna encyklopedia internetowa Wikipedia. Zawarta jest w niej często wiedza specjalistyczna, więc słownictwo może sprawiać trudność. Wtedy warto skorzystać z uproszczonej wersji encyklopedii: https://simple.wikipedia.org.

Warto na przykład wyszukać anglojęzyczne blogi poświęcone tematyce, która nas interesuje. Tego typu strony są pisane prostym, naturalnym językiem. Dodatkowo, wpisy dodawane są zwykle regularnie, co wpływa na systematyczność naszego czytania.

Efekty

Warto, żeby czytanie po angielsku odbywało się regularnie. Może to być jeden artykuł dziennie, kilka stron książki tygodniowo lub weekendowy rytuał. Poskutkuje to rozwojem umiejętności językowych i wzmocnieniem pewności siebie jako użytkownika języka obcego. Ponadto przeczytanie lektury po angielsku z pewnością przyniesie większą satysfakcję niż wykonanie ćwiczenia typu prawda fałsz na podstawie czytanki z podręcznika.

Justyna Górecka – nauczycielka języka angielskiego w Szkole Podstawowej „Paderewski”, liderka zespołu języków obcych.