Studia w Wielkiej Brytanii: Jak napisać Personal Statement do aplikacji UCAS

Barbara Ostrowska

Jednym z wymagań aplikacyjnych brytyjskich uczelni jest list motywacyjny napisany przez kandydata na studia. Stanowi on najważniejszą część aplikacji w UCAS. Jak się do niego zabrać i przygotować? Zapraszamy do lektury.

Co to jest Personal Statement?

Personal Statement (w skrócie PS) to list motywacyjny wymagany w aplikacji na studia w Wielkiej Brytanii.

Niemal wszystkie brytyjskie uczelnie rekrutują studentów poprzez scentralizowany portal UCAS. Kandydat na studia musi założyć w nim profil i uzupełnić go odpowiednimi danymi. Kluczowa część formularza to miejsce na wypowiedź, w której przyszły student zaprezentować musi swoje kompetencje i motywacje związane z wymarzonym kierunkiem studiów.

Od czego zacząć?

Każda uczelnia pragnie studenta, który ma jasną wizję swojej naukowej kariery i jest wiarygodnie zmotywowany do studiowania danego obszaru.

Jeśli marzysz o tym, aby studiować w Wielkiej Brytanii warto przestudiować materiały na temat wymarzonego kierunku udostępnione przez uczelnię już na początku liceum. Pozwoli Ci to zaplanować własny rozwój i aktywności, jakie podejmiesz, abyś miał na czym się oprzeć, kiedy przyjdzie czas pisania listu motywacyjnego. Nie bój się próbować nowych rzeczy i wychodzić poza własną strefę komfortu – to bardzo cenne umiejętności, którymi również możesz pochwalić się w swoim liście motywacyjnym.

Pisząc list motywacyjny pamiętaj, że musisz wyróżnić się spośród morza innych kandydatów

O tym, co napisać w PS zacznij myśleć co najmniej 2 miesiące wcześniej. Zanim zaczniesz pisać, koniecznie przeczytaj wszystkie informacje o danym kierunku upublicznione przez wybrane przez Ciebie (ale nie tylko!) uczelnie w internecie i/lub drukowanym katalogu. Warto również poszukać podcastów lub filmów udostępnionych przez uczelnię, ponieważ mogą one być doskonałym źródłem wiedzy na temat oczekiwań Twojego przyszłego uniwersytetu (polecamy podcasty Uniwersytetu w Oxfordzie). To również odpowiedni moment na szczerą refleksję na temat własnego charakteru, osobowości, ambicji, osiągnięć, pomysłów i potencjału.

Mimo że możesz aplikować na maksymalnie pięć różnych kierunków, wolno Ci zawrzeć tylko jeden list motywacyjny, który musi pasować do wszystkich wybranych przez Ciebie kierunków.

Pamiętaj, że musisz wyróżnić się spośród morza innych kandydatów, z których każdy jest zmotywowany, inteligentny i chciałby studiować ten sam kierunek na tej samej uczelni. Stworzenie doskonałego listu motywacyjnego wymaga dużo czasu i refleksji, dlatego daj sobie ten czas i pierwszą wersję stwórz co najmniej kilka tygodni przed terminem dodania do aplikacji UCAS.

Jak długie musi być Personal Statement?

PS musi ukazywać Twoją osobowość i osiągnięcia przez pryzmat wybranego przez Ciebie przedmiotu. By ułatwić sobie pracę, wyobraź sobie, że bierzesz udział w wywiadzie i odpowiadasz na pytania:

Dlaczego interesuje Cię akurat dana dziedzina wiedzy?

Koniecznie zaprezentuj, że masz świadomość, jaki jest obszar zainteresowań i metodologia wybranego kierunku. Na przykład, aplikując na psychologię, wspomnij o swojej znajomości biologii i metod naukowych takich jak eksperyment. Możesz również wspomnieć o konkretnym aspekcie, temacie, specjalizacji lub postaci związanej z interesującą Cię dziedziną.

Co sprawia, że jesteś dobrym kandydatem?

Jakie są Twoje wartościowe, umiejętności i cechy charakteru, co je potwierdza?

Jaką wiedzę i umiejętności już zdobyłeś?

Jak przedmioty, których uczyłeś się dotychczas, są powiązane z wybranym kierunkiem?

Jakie są Twoje doświadczenia?

Opowiedz o szkolnych projektach, zajęciach dodatkowych, wolontariacie i innych doświadczeniach, które nauczyły Cię czegoś, co może być pomocne na wybranych studiach. Dobre przykłady to wszelkie akcje charytatywne, szkolne stowarzyszenia, udział w konkursach, olimpiadach i projektach edukacyjnych takich jak Model United Nations, aktywizm w znanych organizacjach (Amnesty International, UNESCO…)…

Liczą się również doświadczenia z podróży, pracy sezonowej, rozmów z ludźmi, lektury, wszelkich aktywności hobbystycznych, aktywności w internecie – musisz jednak pokazać, że są one związane z wybranym przez Ciebie kierunkiem. Nie wyolbrzymiaj, a tym bardziej nie zmyślaj – zawrzyj tylko informacje, które są prawdziwe i wiarygodne. Pozbądź się ewentualnych niepokojów i iluzji, że wszyscy inni robią więcej, lepiej i ewidentnie mają ciekawsze doświadczenia lub więcej sukcesów. Zastanów się, co ukształtowało Cię jako osobę, która aplikuje na dany kierunek, i co ciągnie Cię na (drogie i wymagające) studia do Wielkiej Brytanii.

Jakie są Twoje inne pasje?

Pochwal się osiągnięciami organizatorskimi, sportowymi czy artystycznymi, i koniecznie zawrzyj krótką refleksję, jak owa aktywność przekłada się na Twój potencjał akademicki i zawodowy. Na przykład, omów, jak bycie częścią drużyny sportowej ukształtowało Twoją wytrzymałość, zdrowy styl życia, odporność na stres i umiejętności pracy w zespole.

Warto przy tym skorzystać z materiałów przygotowanych przez UCAS: personal statement worksheet i personal statement mind map.

When you have to capture a life in just eight hundered words, you have to choose those words careffuly
– Steven Pinker, Sense of Style

Kiedy już znasz odpowiedzi na powyższe pytania – zestaw je z wymaganiami i profilem studenta wymarzonej uczelni. Zastanów się w jaki sposób to, co robiłeś przez ostatnie kilka lat, Twoje pasje i osiągnięcia pokazują, że jesteś najlepszym kandydatem na wybrany przez Ciebie kierunek.

Jaką formę powinno mieć Personal Statement?

Planowanie
Najważniejsze w pisaniu listu motywacyjnego jest jego rozplanowanie – nigdy nie zaczynaj pisania, jeśli nie zaplanowałeś co chcesz napisać w kolejnych akapitach pracy. Jeśli wcześniej dokładnie przeczytałeś wszystkie informacje na temat wybranego kierunku oraz zestawiłeś wymagania uczelni z Twoimi aktywnościami i zainteresowaniami, teraz nie powinieneś mieć problemu z planem.
Struktura
Personal Statement powinno mieć rozpoczęcie, część główną i zakończenie.Ze względu na limit słów, nie warto jednak poświęcać na rozpoczęcie i zakończenie zbyt wiele miejsca. Zwykle po dwa zdania zupełnie wystarczą. Część główna powinna być podzielona na akapity, z których każdy zawiera nową informację lub myśl. Zaplanuj krótszych 5-6 akapitów – są one łatwiejsze do czytania i pozwolą Ci zawrzeć więcej informacji. Spraw, by każdy akapit dotyczył nowej informacji, np. nowej cechy lub kategorii aktywności.
Formatowanie
Tekst Personal Statement należy wkleić w odpowiednie okno formularza. Wszelkie formatowanie (czcionka, marginesy, wcięcia itp.) znika podczas wklejania, dlatego nie poświęcaj mu czasu.
Styl
Personal Statement powinien być napisany językiem formalnym. Kwestia stylu w języku angielskim mogłaby wypełnić nie tylko cały artykuł, ale wręcz książkę. Tego typu podręczników zresztą nie brakuje. Jeśli szczególnie interesuje Cię ta kwestia, za klasykę gatunku uważa się The Elements of Style autorstwa White’a i Struncka. Z nowszych pozycji można polecić Sense of Style Stevena Pinkera, zacytowane na początku tego artykułu.

Dobry plan to klucz do sukcesu

W telegraficznym skrócie: po prostu dopilnuj, aby Twój tekst brzmiał elokwentnie, ale naturalnie. Używaj słownika z definicjami (by upewniać się co do znaczenia słów) i słownika wyrazów bliskoznacznych (thesaurus). Postaraj się również o oryginalność. Jeden z artykułów przygotowanych przez UCAS uświadamia, jak często pewne zdania są w PS nadużywane, i jaki ma to wpływ na aplikację kandydatów.
Dopilnuj, by nie być jedną z osób, która rozpoczęła swoje PS słowami:
- From a young age I have (always) been [interested in/fascinated by]… [1,779]
- For as long as I can remember I have… [1,451]
- I am applying for this course because… [1,370]
- I have always been interested in… [927]
- Throughout my life I have always enjoyed… [310]
- Reflecting on my educational experiences… [257]
- Nursing is a very challenging and demanding [career/profession/course]… [211]
- Academically, I have always been… [168]
- I have always wanted to pursue a career in… [160]
- I have always been passionate about… [160]
  Zdecydowanie unikaj:
  - skrótów (np. it’s, I’ve, I’m, gonna…)
  - kolokwializmów (np. stuff)
  - zbędnych powtórzeń tych samych słów
  - aforyzmów (np. I wasn’t born yesterday)
  - zbyt wielu skomplikowanych struktur (np. I had been recreationally playing football for twelve years already when a physical education teacher encouraged me to join the regional league after having observed me performing exceptionally well in a local charity event that has been organised by….)
  - wulgaryzmów (np. bloody, damn)
  - humoru, sarkazmu, ironii (np. I survived the IB)

Pilnuj, by nie zabrakło:

różnorodności struktur gramatycznych
bogatego słownictwa
Poprawność językowa
Błędy językowe, zwłaszcza ortograficzne i gramatyczne, wywołują fatalne pierwsze wrażenie.Odbiorca Twojego Personal Statement prawdopodobnie posługuje się językiem angielskim jako językiem ojczystym. W każdym razie, na pewno jest to osoba dobrze wykształcona językowo, która przykłada do języka dużą wagę. Nawet jeśli jest imigrantem lub imigrantką, prawdopodobnie nie pamięta już, jak to jest nie potrafić poprawnie wypowiadać się po angielsku.
Uczciwość akademicka

UCAS używa zaawansowanej technologii do wykrywania plagiatu – fragmentów tekstu, które są identyczne lub zaledwie podobne do fragmentów we wszystkich dotychczas otrzymanych PS, jak i we wszelkich tekstach dostępnych w publikacjach lub internecie. Każdy plagiat zostanie łatwo zidentyfikowany i zasadniczo dyskwalifikuje Twoją aplikację. Z tego powodu musisz nie tylko kategorycznie wystrzegać się plagiatu, ale też zadbać, by Twój list nie został niesłusznie posądzony o plagiat.

Nie polegaj na innych. Jeśli potrzebujesz inspiracji w postaci przykładowych PS, bez trudu znajdziesz je w internecie. Zwróć jednak uwagę, by nie zainspirować się za bardzo. Warto przeczytać nie jeden, a kilka przykładów, by mieć większy ogląd, w jakim stopniu PS mogą być do siebie podobne. Nigdy niczego nie kopiuj ani nie przepisuj – nawet jednego zdania, samego wstępu, puenty, pojedynczego ciekawego wyrażenia… Gdy Twój tekst będzie gotowy, wróć do przykładów, które czytałeś i upewnij się, że nic nie zostało powtórzone podświadomie.

Nie pozwól, by inni polegali na Tobie. Poproś rodzinę, bliskich przyjaciół i nauczycieli o informację zwrotną, ale z założenia nie dziel się swoim PS z nikim innym – nawet z kolegami czy znajomymi, a tym bardziej na jakichkolwiek forach (również prywatnych). Jeśli chcecie pomóc sobie nawzajem, przedyskutujcie przykłady z internetu, albo te od Waszych nauczycieli lub starszych kolegów i koleżanek. Rozmawiajcie też o swoich pasjach i marzeniach, by pomóc sobie nawzajem sformułować myśli.

Jakie jest najważniejsze źródło informacji o UCAS i PS?

Wszystkie ważne informacje o PS znajdziesz na odpowiedniej stronie UCAS. Jeśli ani strona UCAS, ani ten artykuł nie wyczerpuje Twoich pytań i wątpliwości, zostaw komentarz, na który chętnie odpowiemy. Warto też zwrócić się do nauczycieli i absolwentów, którzy mieli do czynienia z aplikacją na konkretną uczelnię lub kierunek. Na pewno pomogą Ci sprecyzować Twoje pomysły na Personal Statement.

Barometr pomysłów

Co jest niezbędne w dobrym Personal Statement, a czego należy się wystrzegać? Podsumujmy wskazówki dotyczące treści i formy PS.

Źródła:

1. Gabriela Grzywacz “Get into university”
2. UCAS “How to write a UCAS Undergraduate personal statement”

dr Barbara Ostrowska – psycholog, trenerka, nauczycielka Szkół Paderewski w Lublinie, członkini grupy Superbelfrzy RP. Prowadzi szkolenia dla nauczycieli i koordynuje projekty europejskie w swojej szkole.