Matura dwujęzyczna z języka angielskiego 2023

Aneta Miśkiewicz

Już w przyszłym roku szkolnym odbędzie się pierwsza matura dwujęzyczna w nowej formule. Jakie zmiany czekają na uczniów w oddziałach dwujęzycznych? The devil’s not so black as he is painted.

Od dłuższego czasu (04.2021) na stronie CKE znajduje się „Informator o maturze z języka angielskiego od roku szkolnego 2022/23”. Wraz z pojawieniem się informatora wiodące wydawnictwa językowe ruszyły ze szkoleniami, webinariami przybliżającymi wszystkie planowane zmiany dotyczące struktur egzaminu z języka angielskiego. Większość wydawnictw skupia się na potrzebach przeważającej części szkół publicznych i omawia szczegółowo struktury egzaminu na poziomie podstawowym i rozszerzonym, niejednokrotnie pozostawiając poziom dwujęzyczny do indywidualnych rozważań.

Better the devil you know … ważne jest więc, aby wiedzieć, z czym mamy do czynienia.

Poziom trudności egzaminu dwujęzycznego

Większość uczniów jest już zaznajomiona z nazewnictwem opisującym poziom biegłości językowej określany według Europejskiego Systemu Opisu Kształcenia Językowego (ESOKJ). Po egzaminach wstępnych do liceum, czy też testach diagnostycznych, uczniowie często sami dopytują, czy to z czystej ciekawości czy też w celu porównania, na jakim poziomie obecnie znajdują się i gdzie zmierzają. Słowo ’’level” nadal pozostaje w kręgu ich zainteresowań. Podręczniki wspierają utrwalanie wiedzy dotyczącej poziomów, umieszczając na okładkach tabele informujące czy właściciel jest użytkownikiem początkującym – poziom A1 do A2 czy już samodzielnym na poziomie B1 do B2, czy też może dumnie nazwać się mianem użytkownika zaawansowanego na poziomie C1 do C2.

Egzamin z języka angielskiego na poziomie dwujęzycznym wymaga wspięcia się na ten najwyższy poziom C1/C2.
Patrząc na umiejętności językowe sprawdzane na egzaminie, możemy zauważyć, iż dzielą się one na produktywne, wypowiedź pisemną, wypowiedź ustną oraz umiejętności receptywne, czyli wszystkie zadania dotyczące rozumienia tekstu słuchanego i czytanego. Podsumowując, uczeń oddziału dwujęzycznego rozpoczynając pracę w maju 2023 roku z arkuszem maturalnym, powinien być przygotowany do wykonania zadań ze słuchania oraz czytania na poziomie C2 (tak, jest to wyprawa na Mount Everest, ale każdy szczyt jest do zdobycia, wymaga jedynie właściwego przygotowania, doświadczenia, systematycznej pracy, wiedzy, umiejętności i dobrej strategii). Dobra wiadomość dla tego samego ucznia jest taka, iż pozostałe części arkusza egzaminacyjnego będą na poziomie niższym, na poziomie C1/ C1+. Przygotowując się do wypowiedzi pisemnej, czy też wykonując liczne ćwiczenia w celu opanowania struktur gramatycznych, warto o tym pamiętać.

 

Dla kogo obowiązkowy?

Od roku 2023 egzamin dwujęzyczny z języka angielskiego jest egzaminem obowiązkowym dla wszystkich absolwentów szkół lub oddziałów dwujęzycznych. Początkowo ta informacja może zmartwić uczniów, dotychczas przygotowanych do możliwości dokonywania zmian, nawet w klasie maturalnej. Jednak warto sobie wtedy uświadomić, że nie zawsze opłaca się schodzić z wyznaczonej ścieżki. Uczniowie klas dwujęzycznych podjęli to wyzwanie i paradoksalnie zapis ten w chwilach zwątpienia pomaga w nim wytrwać.

Większość uczelni posiada korzystny przelicznik punktów dla absolwentów klas dwujęzycznych. Absolwent klas dwujęzycznych pisząc maturę dwujęzyczną już na 75% uzyskuje na uczelni 100% zgodnie z formułą R = D x 4/3.

D- oznacza wynik otrzymany przez ucznia z matury na poziomie dwujęzycznym
R- oznacza wynik otrzymany przez ucznia z matury na poziomie rozszerzonym

The devil’s in the details – przejdźmy  do szczegółów:

Rozumienie ze słuchu
W tej części egzaminu znajdują się trzy zadania ze słuchania – nagrania odtwarzane są dwukrotnie. Zdający powinien być przygotowany do różnorodnych wypowiedzi ustnych o wysokim stopniu złożoności wypowiadanych w szybkim tempie. Pierwsze zadanie wymaga znalezienia w wypowiedzi określonej informacji, jak również określenia głównej myśli fragmentu wypowiedzi. Drugie zadanie to pytania zamknięte, gdzie zdający musi dokonać wyboru nie tylko znajdując określone informacje, ale również wyciągając wnioski wynikające z treści wypowiedzi. Trzecie zadanie, o najwyższym stopniu trudności, wymaga od zdającego uzupełnienia konkretnej informacji zgodnie z usłyszaną treścią. Niewątpliwie, zadanie to wymaga posługiwania się bardzo bogatym zasobem środków językowych i gramatycznych.

Co to oznacza w praktyce?

Większość uczniów mniej lub bardziej świadomych swoich działań w kontekście przygotowań do matury poświęca swój czas na słuchanie podcastów, różnych programów, wypowiedzi ludzi znanych i lubianych. Słuchajmy  jak najwięcej, a mając wybór najlepiej tekstów autentycznych, audiobooków, wystąpień TED. Spróbujmy również robić notatki ze słuchowisk, słuchając razem możemy przygotować sobie nawzajem pytania dotyczące nagrania i zrobić konkurs, kto wyłapał najwięcej informacji, faktów, ale również opinii i odczuć osób z nagrania.

Rozumienie tekstów pisanych
W tej części zdający w arkuszu znajdzie również trzy zadania, będzie musiał zmierzyć się z dłuższymi tekstami od około 1800 do 2100 wyrazów. Zdający po zapoznaniu się z tekstami będzie musiał wyciągnąć wnioski wynikające z informacji zawartych w tekście, znaleźć określone informacje, jak również określić postawę nadawcy i rozpoznać znaczenia wyrażone pośrednio i przenośne. Tak jak w poprzedniej części arkusza, tutaj również znajdują się zadania otwarte dotyczące różnych dziedzin życia, nauki i kultury często wymagające od zdającego posługiwania się wysokim poziomem biegłości i poprawności językowej.

Co to oznacza w praktyce?

Przede wszystkim trzeba zdać sobie sprawę, iż czytanie jest niezwykle ważne i na pewno warto dużo czytać po angielsku. Dzięki szlifowaniu tej sprawności nie tylko poprawi się nasz zasób słownictwa, czytając świadomie również podniesiemy swój poziom struktur gramatycznych, podkreślając perełki warte zapamiętania. Pamiętajmy, aby sięgać do różnych autentycznych źródeł, czytać teksty z podręcznika, artykuły prasowe, recenzje , opowiadania czy też całe książki. Po takich ćwiczenia z pewnością długie teksty  w arkuszu maturalnym nie będą stanowiły dla nas wyzwania.

Znajomość środków językowych
Zadania znajdujące się w tej części to test wyboru, słowotwórstwo oraz transformacja. Zdający, chcąc uzyskać wysoki wynik, powinien wykazać się bardzo bogatym zasobem leksykalnym, gramatycznym oraz wysokim poziomem poprawności i precyzji wypowiedzi.

Co to oznacza w praktyce?

Wielu zdających uważa przygotowanie się do tej części egzaminu za najbardziej żmudną. Niewątpliwie godziny monotonnej pracy nad skrupulatnym wypełnianiem zadań gramatycznych nie należą do najbardziej ekscytujących. Dlatego też powinniśmy wykonywać te zadania w tak zwanym międzyczasie, słuchając ciekawego podcastu lub też czytając niezwykle interesujący artykuł, powinniśmy zanotować struktury godne polecenia, a następnie użyć je we własnych wprawkach pisemnych we właściwym kontekście. Tak spersonalizowane na pewno zostaną dłużej w naszej pamięci. Fani świata cyfrowego docenią wsparcie ze strony wydawnictw językowych, które przygotowują liczne interaktywne ćwiczenia środków językowych tak, aby pomóc maturzystom przygotować się dobrze do tej części egzaminu.

Tworzenie wypowiedzi pisemnej
W ostatniej części arkusza maturalnego, zdający powinien być przygotowany do napisania tekstu argumentacyjnego z elementami opisu, sprawozdania, recenzji w formie artykułu publicystycznego, rozprawki lub listu formalnego. Każdy temat zawiera trzy elementy, które zdający powinien omówić w rozwinięciu pracy a jego praca powinna mieścić się w granicach 270 do 390 słów.

Co to oznacza w praktyce?

Przede wszystkim każdy zdający powinien zapoznać się szczegółowo z kryteriami oceniania, zdecydowanie łatwiej jest zdobyć wysoką punktację, posiadając wiedzę za co będziemy oceniani. W kryterium treści musimy pamiętać, aby zawsze trzymać się kluczowych elementów tematu, nie odbiegać od postawionego nam zagadnienia i po każdym napisanym fragmencie sprawdzić, czy nadal praca rozwija, analizuje oraz konsekwentnie wpiera jej kluczowe elementy. W kwestii formy każdy uczeń powinien znać zasady tworzenia wypowiedzi pisemnych takich jak: rozprawka, artykuł i list formalny. Praktyczne doświadczenie jest tutaj bardzo ważne, gdyż uczeń posiadający godną liczbę prac na swoim koncie, wie, iż dobrze napisana rozprawka to przede wszystkim jasno sformułowana teza, która zapowiada oczekiwaną strukturę rozprawki, dobry artykuł posiada tytuł przyciągający uwagę oraz zawiera ciekawe pytania, bezpośrednie zwroty do czytelnika, natomiast dobry list we wstępie zawiera jasno sprecyzowany cel, w jakim został napisany oraz koniecznie zawiera elementy typowe dla tej formy, czyli odpowiedni zwrot rozpoczynający i odpowiedni zwrot kończący. Dbając o spójność i logikę, zdający musi pamiętać o używaniu odpowiedniej ilości spójników; linking words tak, aby tekst był spójny i logiczny na poziomie poszczególnych zdań i całych fragmentów wypowiedzi. O poprawność językową możemy zadbać, odpowiednio delegując czas pracy tak, aby pod koniec jeszcze raz spokojnie i precyzyjnie sprawdzić całość wypowiedzi. Kryterium bogactwo językowe wymaga użycia wyszukanych struktur gramatycznych czy też wyrafinowanych zwrotów językowych. Istotne jest również, aby zdający pamiętał o policzeniu wyrazów swojej pracy. Jeżeli wypowiedź zawiera mniej niż 240 wyrazów, jest oceniana WYŁĄCZNIE w kryterium zgodności z poleceniem, tym samym uczeń, na własne życzenie, pozbawia się możliwości otrzymania 10 dodatkowych punków.

Podsumowując, matura dwujęzyczna z języka angielskiego zdecydowanie nie jest taka straszna jak ją malują. Warto skorzystać z wyżej wymienionych rad i pamiętać o regularnym powtarzaniu wiedzy, ćwiczeniu wszystkich sprawności językowych oraz właściwych strategiach egzaminacyjnych. 

 

Bibliografia:
1. Informator maturalny

 

Aneta Miśkiewicz – nauczycielka języka angielskiego w Międzynarodowym Liceum Paderewski.  Egzaminator maturalny języka angielskiego i egzaminator Certyfikatów Języka Angielskiego TELC i TOEFL ETS.

 

Artykuły, które mogą Cię zainteresować:</strong></h4>

#szczęście #naród

Nasze szkoły