Nauczanie dwujęzyczne – dlaczego warto? - Blog Edukacja i Inspiracje

Nauczanie dwujęzyczne – dlaczego warto?

Adriana Kawecka

WXXI wieku wyzwaniem dla systemów edukacyjnych stało się doprowadzenie do wykształcenia społeczeństwa opartego na wiedzy oraz funkcjonującego w warunkach globalnej wioski. Aby temu sprostać, pojawiła się potrzeba nauczania bilingwalnego (dwujęzycznego).

Czym jest nauczanie dwujęzyczne?

Jest to system oparty na nauczaniu poszczególnych przedmiotów, posługując się dwoma językami – ojczystym i obcym. W efekcie doprowadza się do rozwoju wyższych kompetencji językowych, które osiągają uczniowie. Wartością dodaną takiego sposobu uczenia jest:

kształtowanie postaw zrozumienia odmienności geograficznej i kulturalnej obszaru językowego innego niż ojczysty,
poznawanie literatury, kultury i historii krajów innych niż ojczysty,
łatwiejszy dostęp do międzynarodowych programów edukacyjnych,
możliwości kontynuowania edukacji za granicą,
przełamywanie stereotypów.

Dodatkowo proces ten jest wspomagany poprzez międzynarodową wymianę młodzieży, w której uczestniczy również Międzynarodowe Liceum Ogólnokształcące Paderewski.

Jak to wygląda w praktyce?

Nauczanie dwujęzyczne ang. CLIL (Content and Language Integrated Learning) oznacza zintegrowane nauczanie przedmiotowo-językowe, które dąży do swobodnego posługiwania się przez uczniów w mowie i w piśmie językiem ojczystym i obcym na tym samym poziomie. Dzieje się tak dlatego, że na lekcjach przedmiotów takich jak matematyka, fizyka z astronomią, chemia, biologia z higieną i ochroną środowiska, elementy historii i geografii powszechnej oraz informatyka prowadzone są w dwu równorzędnych językach wykładowych: ojczystym i obcym.

Nauczanie dwujęzyczne nie może być realizowane na lekcjach języka polskiego, historii i geografii Polski oraz drugiego języka obcego. Materiały dydaktyczne na wszystkich zajęciach dwujęzycznych to zarówno polskie podręczniki, jak i źródła w języku obcym. Dzięki temu możliwe jest opanowanie wiedzy i umiejętności językowych w stopniu rozszerzonym, w tym rozszerzonego zakresu słownictwa z nauczanych dziedzin.

Z punktu widzenia neurodydaktyki

Badania z zakresu neurodydaktyki wskazują, że nauczanie przedmiotów w dwu językach usprawnia pracę mózgu i zwiększa osiągane przez uczniów wyniki, zapewnia im wszechstronny rozwój, a stosowanie języka obcego jest używane jako narzędzie do poznawania świata.

U osób dwujęzycznych istnieje wyższy poziom, niż u ich jednojęzycznych rówieśników, myślenia będącego podstawą twórczości. Ich selektywna uwaga pozwala wybierać z licznych sygnałów dochodzących z otoczenia, te, które mają znaczenie. Badania wskazują też, że dwujęzyczność może przynieść szereg innych korzyści poznawczych.

Dzieci które znają dwa języki, prędzej zyskują świadomość językową, czyli zdają sobie sprawę z tego, że język jest kodem, podlega pewnym regułom. Dzięki temu mogą szybciej i skuteczniej uczyć się następnych języków.

Research nie tylko po polsku

Kolejnym plusem poznawania fachowego, specjalistycznego słownictwa w języku obcym jest to, że uczniowie mogą korzystać z publikacji naukowych oraz stron internetowych w tym języku.

Większość naukowych treści internetowych napisana jest w języku angielskim, dlatego też jest to najczęściej wybierany język do nauczania w dwujęzyczności. Nauka przedmiotów w języku angielskim daje młodzieży możliwość korzystania na bieżąco z zagranicznych publikacji naukowych, zanim zostaną one przetłumaczone na język polski, a co za tym idzie, wspomaga konkurencyjność polskiej młodzieży na arenie międzynarodowej.

Przyszłość akademicka i zawodowa

Nauczanie dwujęzyczne jest realizowane w oddziałach dwujęzycznych w systemie edukacji w Polsce a uczniowie przystępują do egzaminów maturalnych zgodnych z polskimi wymaganiami. Dla ucznia zdającego maturę polską na poziomie dwujęzycznym oczywistą korzyścią jest to, że otrzymuje zwiększoną liczbę punktów z języka angielskiego w rekrutacji na studia w kraju. Należy też podkreślić, że ilość kierunków studiów z wykładowym językiem angielskim oferowanych przez polskie renomowane uczelnie systematyczne wzrasta. Wysokie kompetencje językowe mogą zatem umożliwić studiowanie zarówno w Polsce a także za granicą.

Realizowanie programu dwujęzycznego to poszerzanie horyzontów umysłowych przez młodych ludzi. Jest formą prezentu podarowanego młodzieży, gimnastyką mózgu, wartością dodaną, umiejętnością jak jazda konna, jazda na rowerze czy gra w tenisa. Gdy potocznie mówimy o dwujęzyczności, często kojarzy się z czymś elitarnym, ponieważ operują nią tłumacze, dyplomaci, nauczyciele języków obcych.

We współczesnym świecie nauka i znajomość języków obcych ma niejednokrotnie kluczowe znaczenie na rynku pracy, jest niezbędna wśród kwalifikacji pożądanych u pracownika, ale także jest medium zdobywania wiedzy, samokształcenia i rozwoju zawodowego.

Program dwujęzyczny w naszej szkole

Odpowiednio przygotowana kadra jest bazą dla sukcesów dydaktycznych. Nauczyciele są kluczami do wprowadzania zmian i pośrednikami pomiędzy szybko zmieniającym się światem a uczniami.

Nasze nastolatki powinny zatem iść do szkoły z entuzjazmem, przekonane, że to przyjazne miejsce, gdzie będą mogły zaspokajać swoją ciekawość, wyrażać swoje opinie, współpracować z innymi, nawiązywać przyjaźnie, uczyć się z przyjemnością i bez stresu, a przy tym intensywnie doskonalić swoje umiejętności językowe.

Lepszą przyszłość akademicką i inne wyżej wymienione korzyści oferuje im m.in. program dwujęzyczny w Międzynarodowym Liceum Paderewski.

Adriana Kawecka – nauczyciel, bibliotekarz w Międzynarodowym Liceum Paderewski w Lublinie.

Nauczanie dwujęzyczne – dlaczego warto?

Artykuły, które mogą Cię zainteresować:

Licencja CC BY-SA